24. Σπήλαιο Γρούσπα (Ραζάτα)

Στην περιοχή Φαρακλάτα, νότια από το χωριό Ραζάτα, και λίγο πριν τα «Κυκλώπεια Τείχη», σε υψόμετρο 137μ. συναντάμε το σπήλαιο Γρούσπα (Εικόνα 1). Πρόκειται για μία σχετικά μικρή, με πλούσιο όμως διάκοσμο σπηλαιοδολίνη που κατοικείται από πληθυσμό νυχτερίδων. Τμήμα από τα οχυρωματικά τείχη της αρχαίας πόλης της Κράνης, γνωστά και ως  «Κυκλώπεια Τείχη» λόγω των μεγάλων διαστάσεων των λιθοπλίνθων, απ’ τους οποίους αποτελούνται, χρονολογούνται περί την κλασσική-ελληνιστική περίοδο.

Εικόνα 1 Άποψη από την οροφή του σπηλαίου, με πλούσιο σταλακτιτικό υλικό
Εικόνα 1. Άποψη από την οροφή του σπηλαίου, με πλούσιο σταλακτιτικό υλικό 

Γεωποικιλότητα

Το σπήλαιο αναπτύσσεται σε ασβεστόλιθους του Ανώτερου Κρητιδικού (100,5-66,00 εκατ. έτη) οι οποίοι κλίνουν προς  ΝΑ. Έχει μήκος περίπου 60μ. και μέγιστο βάθος 24μ. (Εικόνα 2) Συγκεκριμένα αποτελείται από δύο θαλάμους οι οποίοι επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω ενός μικρού ανοίγματος. Ο πρώτος θάλαμος αποτελεί μία δολίνη, η οροφή της οποίας έχει κατακρημνιστεί και έχει σχηματιστεί κατηφορική σάρα (ή θολοσωρός) με υλικά κατακρήμνισης. Οι διαστάσεις αυτής της βαραθρώδους εισόδου, της «Γρούσπας», είναι περίπου 10Χ10μ. σχηματίζοντας ένα σχεδόν κυκλικό άνοιγμα (Εικόνα 3). 

Απλοποιημένη κάτοψη της σπηλαιοδολίνης Γρούσπα Ραζάτων
Εικόνα 2. Απλοποιημένη κάτοψη της σπηλαιοδολίνης Γρούσπα Ραζάτων
Πανοραμική άποψη της βαραθρώδους εισόδου από το εσωτερικό του σπηλαίου
Εικόνα 3. Πανοραμική άποψη της βαραθρώδους εισόδου από το εσωτερικό του σπηλαίου

Ο δεύτερος θάλαμος του σπηλαίου έχει οροφή, και επί του δαπέδου του έχει κλαστικό υλικό, ιλύ, και λίγους σταλαγμίτες (Εικόνα 4). Η οροφή, του κεκαλυμμένου θαλάμου, είναι ανώμαλη και παρουσιάζει πλήθος διαλυσιγενών  μορφών με σχετικά πλούσιο και πολύ όμορφο στολισμό, από λευκούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες, κολώνες, γκουρ και  κουρτίνες με ποικιλία χρωμάτων. Πρόκειται για ένα μη ενεργό σπήλαιο, με μικρή σταγονορροή των σταλακτιτών του κατά την εποχή ξηρασίας. Στο σπήλαιο ζουν κατά ομάδες νυχτερίδες και άφθονα δολιχόποδα του είδους Dolihopoda petrohilosi. Εξαιτίας της παρουσίας των νυχτερίδων υπάρχει σημαντική ποσότητα γκουανό (νιτρικές αποθέσεις προερχόμενες από περιττώματα νυχτερίδων) σε διάφορα σημεία του σπηλαίου.

Σταλακτίτες, σταλαγμίτες και κολώνες στο εσωτερικό του σπηλαίου
Εικόνα 4. Σταλακτίτες, σταλαγμίτες και κολώνες στο εσωτερικό του σπηλαίου

Βιοποικιλότητα

Αναμφισβήτητα, σε ό,τι αφορά στη βιοποικιλότητα του σπηλαίου, το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμα είναι η πλούσια πανίδα των νυχτερίδων. Περνώντας το στενό άνοιγμα που οδηγεί στο σπήλαιο, ο επισκέπτης μπορεί να συναντήσει έως και επτά είδη νυχτερίδων. Μεταξύ αυτών, τα Σχεδόν Απειλούμενα είδη πτερυγονυχτερίδα (Miniopterus schreibersii), πυρρομυωτίδα (Myotis emarginatus), ρινόλοφος του Blasius (Rhinolophus blasii) καιμεσορινόλοφος (Rhinolophus euryale), αλλά και τα είδη μικρομυωτίδα (Myotis  blythii)(Εικόνα 5), τρανορινόλοφος (Rhinolophus ferrumequinum) και μικρορινόλοφος (Rhinolophus hipposideros). Μάλιστα, το συγκεκριμένο σπήλαιο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις νυχτερίδες της Κεφαλονιάς, καθώς φαίνεται ότι για τα περισσότερα από τα παραπάνω είδη εδώ καταγράφονται οι μεγαλύτεροι πληθυσμοί τους! Στην εντυπωσιακή δολίνη που βρίσκεται πριν το άνοιγμα του σπηλαίου δεσπόζουν οι φτέρες, ενώ υπάρχουν και συκιές (Ficus carica), στις οποίες συχνά τη νύχτα παρατηρούνται μυωξοί (Glis glis).

Νυχτερίδα Myotis  blythii
Εικόνα 5. Νυχτερίδα Myotis  blythii
Ερμηνευτική Πινακίδα του Γεωπάρκου Κεφαλονιάς - Ιθάκης στον Γεώτοπο Σπήλαιο Γρούσπα (Ραζάτα)
Ερμηνευτική Πινακίδα του Γεωπάρκου Κεφαλονιάς - Ιθάκης στον Γεώτοπο Σπήλαιο Γρούσπα (Ραζάτα)
Το περιεχόμενο της Ερμηνευτικής Πινακίδας για τη γεωποικιλότητα και τη βιοποικιλότητα του Γεωτόπου Σπήλαιο Γρούσπα (Ραζάτα)
Το περιεχόμενο της Ερμηνευτικής Πινακίδας για τη γεωποικιλότητα και τη βιοποικιλότητα του Γεωτόπου Σπήλαιο Γρούσπα (Ραζάτα)