36. Αλατιές

Η παραλία Αλατιές (Εικόνα 1) βρίσκεται στη βορειοδυτική Κεφαλονιά, και συγκεκριμένα στο δυτικό τμήμα της χερσονήσου της Ερίσσου, ενώ απέχουν περίπου 10 km από το κοσμοπολίτικο Φισκάρδο. Η παραλία πιθανότατα πήρε το όνομά της από τα μικρά κοιλώματα των βράχων, στα οποία στέγνωνε το θαλασσινό αλάτι. Οι Αλατιές, όπως και ολόκληρη η περιοχή της βόρειας Κεφαλονιάς, αποτελούνται από ασβεστόλιθους του Ανώτερου Κρητιδικού της Προ-Απούλιας ζώνης. Στην περιοχή αυτή, οι συγκεκριμένοι ασβεστόλιθοι χαρακτηρίζονται από έντονες παράκτιες γεωμορφές καρστικοποίησης. Ειδικότερα διακρίνουμε «παράκτιους πάγκους» με σχετικά μικρή κλίση προς τη θάλασσα, οι οποίοι αποτελούν γεωμορφές θαλάσσιας και καρστικής διάβρωσης.

Πανοραμική θέα του Γεώτοπου «Αλατιές» από ψηλά
Εικόνα 1. Πανοραμική θέα του Γεώτοπου «Αλατιές» από ψηλά

Γεωποικιλότητα

Οι διεργασίες σχηματισμού των παράκτιων πάγκων περιλαμβάνουν, τόσο τη δράση του κυματισμού, όσο και  τη χημική αποσάθρωση λόγω της επίδρασης του θαλασσινού νερού. Στην επιφάνεια τους, αναγνωρίζουμε επίσης και την ανάπτυξη καρστικών γεωμορφών μικρής κλίμακας, όπως οπές μικρού βάθους, μικρές «λεκάνες» διάβρωσης (Εικόνα 2), προεξοχές, ανάπτυξη κωνικών δομών και αύλακες. Ο σχηματισμός των γεωμορφών αυτών γίνεται αρχικά εξαιτίας της έντονης τεκτονικής καταπόνησης (διακλάσεις, ρήγματα) που χαρακτηρίζει την περιοχή, σε συνδυασμό με τις διαδικασίες διάβρωσης και αποσάθρωσης, οι οποίες εξαρτώνται από τις ιδιότητες του πετρώματος, όπως η διαλυτότητα, η υφή και η δομή του, καθώς επίσης και από τις ιδιότητες του νερού, όπως η χημική του σύσταση και η δυναμική της ροής του.

«Λεκάνες Διάβρωσης»
Εικόνα 2. «Λεκάνες Διάβρωσης»

Σημαντικό ρόλο παίζει και η δράση χερσαίων διεργασιών διάβρωσης, όπως η φυσική (μηχανική) και η χημική αποσάθρωση, καθώς επίσης και η δράση θαλάσσιων διεργασιών διάβρωσης, όπως η κυματική δραστηριότητα (Εικόνα 3). Η μηχανική αποσάθρωση περιλαμβάνει διεργασίες οι οποίες σπάζουν το πέτρωμα σε μικρότερα κομμάτια χωρίς αλλαγή στη χημική του σύσταση, όπως η αύξηση του όγκου του π.χ., εξαιτίας της κρυστάλλωσης άλατος σε πόρους ή ρωγμές του πετρώματος. Αντίστοιχα η χημική αποσάθρωση περιλαμβάνει όλες εκείνες τις διεργασίες, οι οποίες είναι αποτέλεσμα της περιοδικής διαβροχής και ξήρανσης του πετρώματος.

Μοντέλο γενικής εξέλιξης και ανάπτυξης παράκτιων καρστικών γεωμορφών
Εικόνα 3. Μοντέλο γενικής εξέλιξης και ανάπτυξης παράκτιων καρστικών γεωμορφών

Στην περιοχή βλέπουμε επίσης και παράκτιους ρηξιγενείς κρημνούς (Εικόνα 4), που δημιουργήθηκαν εξαιτίας της δράσης ρηγμάτων σε συνδυασμό με τη δράση χερσαίων εξωγενών και θαλάσσιων διεργασιών.

«Παράκτιοι ριξηγενείς κρημνοί»
Εικόνα 4. «Παράκτιοι ριξηγενείς κρημνοί»

Βιοποικιλότητα

Ο θαλάσσιος χώρος στις Αλατιές αποτελεί τμήμα της ευρύτερης προστατευόμενης περιοχής του Δικτύου Natura 2000, GR2220005 ‘Δυτικές ακτές Κεφαλονιάς – Στενό Κεφαλονιάς Ιθάκης – Βόρεια Ιθάκη (Ακρωτήρια Γέρο Γκόμπος –Δράκου Πήδημα – Κεντρί – Αγ. Ιωάννης)’. Σύμφωνα με καταγραφές των τελευταίων ετών, η προστατευόμενη περιοχή χαρακτηρίζεται από την αξιοσημείωτη παρουσία κητωδών, όπως του ρινοδέλφινου (Tursiops truncatus), του κοινού δελφινιού (Delphinus delphis) του σταχτοδέλφινου (Grampus griseus), του ζωνοδέλφινου (Stenella coeruleoalba), του ζιφιού (Ziphius cavirostris), αλλά και πιο μεγαλόσωμων ειδών, όπως η πτεροφάλαινα (Balaenoptera physalus) και ο φυσητήρας (Physeter macrocephalus) κ.ά., καθώς επίσης των θαλάσσιων χελωνών, Caretta caretta και Chelonia mydas και της μεσογειακής φώκιας, Monachus monachus.

Δελφίνι Delphinus delphis
Εικόνα 5. Δελφίνι Delphinus delphis
Ερμηνευτική Πινακίδα του Γεωπάρκου Κεφαλονιάς - Ιθάκης στον Γεώτοπο Αλατιές
Ερμηνευτική Πινακίδα του Γεωπάρκου Κεφαλονιάς - Ιθάκης στον Γεώτοπο Αλατιές
Το περιεχόμενο της Ερμηνευτικής Πινακίδας για τη γεωποικιλότητα και τη βιοποικιλότητα του Γεωτόπου Αλατιές
Το περιεχόμενο της Ερμηνευτικής Πινακίδας για τη γεωποικιλότητα και τη βιοποικιλότητα του Γεωτόπου Αλατιές