Τα εντυπωσιακά «μενίρ» («μακριά πέτρα» (βρετονικό men=πέτρα) + hir=μακρύς) ή μονόλιθοι της Ανωγής, αποτελούν εντυπωσιακούς απομονωμένους ογκόλιθους, ασβεστολιθικής προέλευσης του Αν. Κρητιδικού (100,5-66,0 εκατ. έτη) της ζώνης της Ιονίου. Βρίσκονται διάσπαρτα στην ευρύτερη περιοχή της Ανωγής, η οποία είναι το πιο ορεινό χωριό της Ιθάκης χτισμένο σε υψόμετρο 550 μέτρων, στο ψηλότερο βουνό του νησιού, το Νίρητο. Τα μενίρ της Ανωγής αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα του νησιού, τα οποία λανθασμένα είναι γνωστά ως προϊστορικά μεγαλιθικά μνημεία, αφού η προέλευσή τους είναι καθαρά γεωλογική και όχι ανθρωπογενής (από λάξευση βράχων). Το εντυπωσιακό τους σχήμα, ωστόσο, προκαλούσε το ενδιαφέρον των ντόπιων οι οποίοι έχουν δώσει ονόματα στους ογκόλιθους με βάση τη μορφή τους. Έτσι, ο μεγαλύτερος και σπουδαιότερος ογκόλιθος έχει ονομαστεί «Αράκλης» (Εικόνα 1) (παρήχηση του «Ηρακλής») λόγω της μεγάλης φήμης του αρχαίου ήρωα. Έχει σχήμα ατρακτοειδές, βρίσκεται 600m ανατολικά του χωριού και έχει ύψος 9μ., ενώ έχουν καταμετρηθεί συνολικά στην περιοχή περίπου δώδεκα μικρότεροι μονόλιθοι με διάφορες μορφές και μεγέθη (Κόμπρα, τα Δελφίνια, η Τουλίπα, η Χούφτα του Οδυσσέα, ο Σεήχης, ο Ιππόκαμπος, τα Χελωνάκια, η Σβούρα, τα Μανιτάρια).
Άλλο μενίρ σημαντικού μεγέθους εκτός από τον Αράκλη, είναι το μενίρ του Καβελάρη (παρήχηση του «καβαλάρης») λόγω του χαρακτηριστικού σχήματός του που θυμίζει έφιππο άνδρα. Επίσηςσε μικρή απόσταση από την πλατεία του χωριού συναντάμε την «Κουρκούλα» ενώ στην είσοδο του χωριού, δίπλα στο δρόμο προς το Βαθύ, συναντάμε το «Ψηλό Λιθάρι» (Εικόνα 2). Στο σημείο αυτό δεσπόζουν επίσης και τα Αλώνια της Ανωγής(Εικόνα 3) .
Γεωποικιλότητα
Το ιδιαίτερο ανάγλυφο του οροπεδίου της Ανωγής και του όρους Νήριτος, σε συνδυασμό με τους πολυάριθμους διάσπαρτους μονόλιθους αποτελούν ένα εντυπωσιακό πετροτοπίο. Κύριος παράγοντας της δημιουργίας του συγκεκριμένου ανάγλυφου αποτελεί η διάλυση των ασβεστολιθικών πετρωμάτων από το νερό (καρστικοποίηση). Τα μενίρ της Ανωγής ιδιαίτερα, αποτελούν υπολείμματα αδιάλυτων ασβεστολίθων, οι οποίοι είναι κυρίως μακρόστενοι, λείοι και λαξευμένοι και κάποιοι από αυτούς είναι τοποθετημένοι όρθιοι (Εικόνα 4).
Στα μενίρ της Ανωγής και γενικότερα στην περιοχή διακρίνονται καρστικές γεωμορφές όπως διαβρωσιγενείς αύλακες και «γλυφές», οι οποίες δημιουργήθηκαν από τη διαλυτική δράση του νερού. Μοιάζουν με μικρά κανάλια, και έχουν τη μορφή αποτυπωμάτων δακτύλων που τραβήχτηκαν ή σύρθηκαν στον ασβεστόλιθο όταν αυτός βρισκόταν σε πλαστική κατάσταση. Δημιουργούνται πάνω σε κεκλιμένα στρώματα, από τη ροή του νερού στην επιφάνεια του ασβεστόλιθου. Οι διαστάσεις τους είναι γενικά μικρές. Επίσης παρατηρούμε και άλλες διαβρωσιγενείς μορφές όπως μεγάλες κοιλότητες ποικίλου σχήματος που δίνουν τη μορφή φρεάτων τις λεγόμενες «χύτρες» .
Βιοποικιλότητα
Λίγα στοιχεία είναι γνωστά για τη βιοποικιλότητα της περιοχής. Αναφορικά με την πανίδα, είναι κοινά διάφορα είδη σαυρών, όπως η τρανόσαυρα (Lacerta trilineata), μία από τις μεγαλύτερες σαύρες της Ευρώπης, με μήκος που μπορεί να ξεπερνά το μισό μέτρο, καθώς και τα είδη Podarcis ionicus, βαλκανικό ενδημικό είδος, και το σαμιαμίδι Mediodactylus kotschyi. Επίσης στην περιοχή έχουν καταγραφεί δύο είδη νυχτερίδων, οι ρινόλοφοι Rhinolophus ferrumequinum και Rh. hipposideros.
