Το φαράγγι της Αγίας Βαρβάρας (Εικόνα 1) ανήκει στο δήμο Αργοστολίου και βρίσκεται ανατολικά της πόλης του Αργοστολίου, στην ανατολική πλευρά της λιμνοθάλασσας του Κουτάβου, 300 μέτρα από τις όχθες της οποίας συναντάμε το φαράγγι με την ομώνυμη εκκλησία. Αποτελεί ένα φαράγγι σχετικά μικρού μεγέθους το οποίο παρουσιάζει ιδιαίτερο γεωλογικό, αισθητικό και θρησκευτικό ενδιαφέρον.
Η εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας χτίστηκε στο σπήλαιο που βρίσκεται στην κοίτη του φαραγγιού όταν, κατά την παράδοση, οι ντόπιοι ανακάλυψαν την εικόνα της Αγίας στο έγκοιλο. Η εικόνα θεωρείται θαυματουργή και γι’ αυτό, κάθε χρόνο την ημέρα που εορτάζεται η Αγία Βαρβάρα (4 Δεκ.), οι ντόπιοι τηρούν το έθιμο των «σπερνών», δηλαδή προσφέρεται βρασμένο σιτάρι σε πλεκτό καλαθάκι («κανίστρι») στην Αγία σαν ευχαριστώ για την προστασία της. Το εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας (Εικόνα 2) πλαισιώνεται από δύο πέτρινα τοξωτά γεφύρια.Τα γεφύρια αυτά διασχίζουν πεζοί οι προσκυνητές την παραμονή και ανήμερα της εορτής της Αγίας Βαρβάρας πηγαίνοντας στην εκκλησία του βράχου, κρατώντας τα «κανίστρια» με τα «σπερνά». Μετά τον εορτασμό, κάθε πιστός περνά 40 σπυριά βρασμένο σιτάρι από μια κλωστή, η οποία διακοσμεί την εικόνα της Αγίας μέχρι τον επόμενο χρόνο.
Γεωποικιλότητα
Το φαράγγι της Αγίας Βαρβάρας αποτελεί μία επιφανειακή καρστική μορφή στενής και βαθιάς χαράδρας με απότομα, σχεδόν κάθετα βραχώδη τοιχώματα, μεγάλου ύψους. Σχηματίζεται μέσα σε μεσοπλακώδεις λευκούς ασβεστόλιθους του Ανώτερου Κρητιδικού (100.5-66,0 εκατ. έτη) με διεύθυνση ΒΑ-ΝΔ, ενώ το μήκος του δεν ξεπερνά τα 300 μ. Ο σχηματισμός του φαραγγιού της Αγίας Βαρβάρας οφείλεται αρχικά στη σκληρότητα των ασβεστόλιθων, στην έντονη τεκτονική, στις ευστατικές κινήσεις που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια του Τεταρτογενούς (τα τελευταία 2,5 εκατ. έτη) όταν η στάθμη της θάλασσας έπεφτε μέχρι και -140μ. κατά τη διάρκεια των παγετώδων περιόδων, καθώς επίσης και στις έντονες και συχνές βροχοπτώσεις, που επικρατούν στο νησί της Κεφαλονιάς, ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες και την καρστική και μηχανική διάβρωση που προκαλούν. Τεκτονικά η περιοχή επηρεάζεται κυρίως από την επώθηση του Αίνου,η οποία πραγματοποιήθηκε κατά το Α. Πλειόκαινο (3,5-2,58 εκατ. έτη) και έχει διεύθυνση ΔΝΔ. Συνεπώς καθοριστικό ρόλο στο σχηματισμό του φαραγγιού καθώς και του σπηλαίου, παίζει η διαβρωτική δράση των υδάτινων ρευμάτων και η ύπαρξη ρηγμάτων και διαρρήξεων, μέσω των οποίων διευκολύνεται, αρχικά η αποσάθρωση και στη συνέχεια η διάβρωση των ασβεστολιθικών πετρωμάτων του Αν. Κρητιδικού (Εικόνα 3).
Βιοποικιλότητα
Το φαράγγι της Αγίας Βαρβάρας παρουσιάζει ιδιαίτερο βοτανικό ενδιαφέρον, καθώς φιλοξενεί χαρακτηριστικά είδη της χλωρίδας των Ιονίων Νήσων με προεξέχοντα τα ενδημικά των Ιονίων Νήσων Allium ionicum και Stachys ionica, το ελληνικό ενδημικό Βellevalia hyacinthoides, αλλά και το Acis ionica, το οποίο παρουσιάζει ιδιαίτερο βιογεωγραφικό ενδιαφέρον. Άλλα φυτά που έχουν καταγραφεί από την περιοχή, πολλά εκ των οποίων ιδιαίτερα εντυπωσιακά κατά την περίοδο ανθοφορίας τους, είναι τα εξής: Anemone pavonina, Anogramma leptophylla,Bellevalia romana, Campanula versicolor,Iris unguicularis subsp. cretensis, Fedia cornucopiae, Ophrys fusca, Ptilostemon chamaepeuce, Theligonum cynocrambe, Vinca herbacea κ.ά.
